Liêu trai chí dị gom mọi điều kỳ lạ của nhân gian

Liêu Trai Chí Dị là bộ truyện cực kỳ nổi tiếng của Trung Quốc từ vài trăm năm nay. Nổi tiếng bởi vì kì lạ, vì hay và vô cùng đặc sắc. Hoàn toàn không phải truyện ma quái kinh dị huyền hoặc cốt thoải trí tò mò cho những kẻ chuộng cảm giác mạnh, hay hù dọa những người yếu bóng vía. Mà là chuyện về kiếp người, về chính cõi nhân sinh: sâu xa lý trí, chất chứa tình cảm...

Liêu trai chí dị được coi là một kì thư và được đánh giá là đỉnh cao của tiểu thuyết văn ngôn thời cổ đại.

Gom những câu chuyện kì lạ trong nhân gian:

 

Đề tài chủ yếu của Liêu trai chí dị do tác giả sưu tầm trong dân gian, hoặc rút từ truyện chí quái đời Lục triều, các truyện truyền kỳ đời nhà Đường rồi gia công sáng tạo thêm. Hầu hết các truyện nói về thần tiên ma quái, hồ li lang sói, hổ báo khỉ vượn, voi rắn độc trùng cho tới cây cỏ hoa lá, khói mây gạch đá v.v... nhưng không chỉ vậy, xuyên suốt các tác phẩm là những câu chuyện về người và việc trong cuộc sống hiện thực. Tất cả những đề tài trên được tác giả xử lý khéo léo, ít nhiều ngầm ý chỉ trích nền chính trị tàn bạo của triều đình Mãn Thanh đương thời, phê phán thói hư tật xấu của bọn nho sỹ, thể hiện những tư tưởng dân chủ trong vấn đề hôn nhân và tình yêu.

Có thể chia tập truyện thành 3 cụm đề tài chính:

 

1. Đả kích chế độ chính trị tàn bạo, vạch mặt bọn tham quan, cường hào ác bá.

2. Phơi bày những tệ lậu của chế độ khoa cử, đả kích việc dùng văn bát cổ để chọn nhân tài.

 

 3. nguyện vọng đập tan những trói buộc của chế độ hôn nhân phong kiến, dành lấy quyền tự do yêu đương của nam nữ thanh niên.

 

Ý nghĩa đọng lại:

 

Liêu trai chí dị (nghĩa là những chuyện quái dị chép ở căn nhà tạm) của tác giả Bồ Tùng Linh, ra đời vào đầu đời nhà Thanh (cuối thế kỷ 17). Tác phẩm được coi là một kỳ thư và được đánh giá là đỉnh cao của tiểu thuyết văn ngôn thời cổ đại. Đề tài chủ yếu của Liêu trai chí dị do tác giả sưu tầm trong dân gian, các truyện truyền kỳ đời nhà Đường rồi gia công sáng tạo thêm. Hầu hết truyện nói về thần tiên ma quái, hồ ly lang sói, voi rắn độc trùng cho tới cây cỏ hoa lá... nhưng xuyên suốt các tác phẩm là những câu chuyện khéo léo, ít nhiều chỉ trích, phê phán xã hội thời đó, thể hiện những tư tưởng dân chủ trong vấn đề hôn nhân và tình yêu.

 

Ở nước ta, Liêu trai chí dị được dịch hệ thống và xuất bản lần đầu được cho là bản Liêu trai chí dị của nhóm dịch Nguyễn Chánh Sắc, Nguyễn Viên Kiểu và Ngô Tường Vân. Bản dịch này do nhà in J.Viết (Sài Gòn) ấn hành năm 1916, gồm có 5 quyển, 42 truyện. Những năm 1921, một số truyện trong Liêu trai chí dị đã được dịch sang chữ Quốc ngữ và đăng báo. Các bản dịch về sau này mỗi ngày càng bổ sung thêm nhiều truyện đầy đủ hơn.

 

Qua những câu truyện này, tác giả cho chúng ta thấy không phải lúc nào còn người cũng tốt còn ma thì luôn luôn xấu mà ngược lại có lúc con người cực kỳ ác còn ma thì đi giúp người. Truyện mang đầy tính nhân văn và chỉ phù hợp ở những người trưởng thành.

Đánh giá